تولید مبل، یکی از صنایعی است که قدمت دیرینهای درجهان دارد. انسان در طول زمان از مبل به عنوان جایگاهی برای نشستن و یا استراحت و خوابیدن استفاده کرده است. آثار تاریخی کشف شده در زمینه استفاده انسان از مبل، به سالها پیش از میلاد حضرت مسیح بازمیگردد.
مجسمه کشف شده، نمادی از الهه زن باستان است. این زن بر روی مبل نشسته و استراحت میکند. دستههای این مبل به شکل پلنگ ساخته شدهاند. این مجسمه درسال 1961در منطقهای درترکیه کشف شد.
یکی دیگر از اولین یافتهها در زمینه مبل سازی، در گاگارینو روسیه کشف شد. نام این مجسمه ونوس است و نشاندهنده زنی است که بر روی صندلی و مبل نشسته است.
در ادامه این مقاله همراه ما باشید، تا شما را با یکی از قدیمیترین صنایع جهان آشنا کنیم.
شواهد زیادی در زمینه تولید مبل بر روی کتیبهها و نقاشیغارها وجود دارد. شواهد نشان میدهند که انسانها از بیش از سی هزارسال پیش شروع به مبلمان سازی کردهاند. گرچه شاید این تلاشها، به مبلمان امروزی شباهت زیادی نداشته باشند، اما این تلاشها حاکی ازآنند که بشر ایده ساخت مبل را در ذهن خویش پرورانده است.
بشر در اولین تلاشهای خویش بیشتر از اشیا طبیعی برای ساخت مبل استفاده کردهاست. از جملهی این اشیا میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
• استفاده از سنگ
• استفاده از استخوان حیوانات بزرگ
• استفاده از چوب
اگر تنه درختی بریده و یا قطع میشد، و یا اگربشر قطعه سنگ بزرگ و مناسبی را مشاهده میکرد، از آن برای ساخت وسایلی برای نشیمن و راحتی خود استفاده میکرد.
دیدن اولین مبل ساخته شده، قطعا میتواند برای هر انسانی جذاب و منحصربهفرد باشد. کاوشها و جستجوها حاکی از آن است که اولین مبل در دوران پارینه سنگی ساخته شدهاست. تولید مبل از این دوران آغاز شدهاست.
این کاوشها در منطقهای در اسکاتلند صورت گرفت. در این مکان خانههایی پیدا شد که قدمت آنان به هزاران سال قبل بازمیگردد. در این خانهها، آثاربهجامانده از مبلها و صندلیهای ساخته شده در آن زمان کشف شد. جنس این مبلها از سنگ وچوب بود. مردم در آن زماندر خانهها و محل سکونت دائمی خود، شروع به ساخت مبل و صندلی کردند. دیوارها و سقفهای خانهها نیز از جنس چوب و سنگ بود.
در آن زمان کارکرد مبل برای درازکشیدن و نشستن بود. باگذشت سالها ایدههای مختلف و خلاقانهای در ذهن بشر برای استفاده از مبل ایجادشد. بشر با گذشت زمان به دنبال انواع جدیدی از مبلمان بود.
شواهد نشان میدهد که انسان از5/2 میلیون تا 10هزارسال قبل از میلاد مسیح، تولیدمبل را آغاز کرده بود. این دوران شامل دوران سنگی و نوسنگی بود. درآن زمان، متداولترین ماده برای ساخت مبل، چوب بوده است.
طبق یافتههای باستان، علاوه برچوب، درزمینهای پست تر از مواد دیگر همچون فلز نیز استفاده میشد. درآن عصر، شکارماموت بسیار رواج داشت و از استخوان آنان درساخت مبل استفاده میشد.
پس از عصر یخبندان، به دلیل سبک زندگی و مذهب، مردم به نوآوری و تغیر در ساخت مبلمان رویآوردند. در آن زمان، ساخت مبل بیشتر تحت تاثیر سبک زندگی بود. ساکنان اوراسیا زودتر از مردم خاورمیانه، استاندارهای مشخصی را برای خود در ساخت مبل مشخص کردند. در آن زمان به شکل ظاهری مبل بسیار اهمیت داده میشد.
شواهد بسیاری ازتولیدمبل در دوران مصر باستان بهجای مانده است. مبلها در این دوران دارای نقوش برجسته و نقاشیهای بسیار زیبایی بودند. موادی که مصریان از آنها مبل میساختند، شامل موارد زیراست:
• طلا
• نقره
• برنج
• سنگ نیمهقیمتی
• لاک الکل
ساخت مبل در این زمان با استفاده از چوبهای درختان بود. هرچه مبل برای اشخاص مهمتری ساخته میشد، چوبهای به کار رفته در آن نیز باارزشتر بود. مصریان چوب این درختان را از آسیای کوچک وارد میکردند.
در این دوران برای ساخت هرچه بهتر مبلمان ، از چسب استخوان استفاده میشد. از این چسبها برای لکهگیری و به عنوان روکش استفاده میشد. در عصر مصر باستان، سازندگان مبلها، پایههای مبلها را به شکل پای حیوانات و جانداران میساختند.
همچنین استفاده از طلاکاریها به عنوان تزیینات، جلوهای دوچندان به مبلمان عصر مصرباستان بخشیده بود.
درتاریخچه تولید مبل در مصرباستان، میتوان به موارد گوناگونی ازجمله تصاویر بهجامانده از آن دوران اشاره کرد. در یکی ازاین تصاویر، خانوادهای مشاهده میشود که درمراسم تشیع جنازه شرکت کردهاند. در این مراسم، آنان بر روی نیمکتی کوتاه نشسته و پایههای نیمکت مشابه پای شیر طراحی شدهاند. میز کوتاهی نیز در این تصویر وجود دارد. بر روی این میز سبزیجات وگوشت قرار دارد.
از نمونههای شاخص دیگر میتوان به تخت توتانکامون اشاره کرد. این تخت اعجاب انگیز متعلق به سال 1325قبل از میلاد است. این تخت هم اکنون در موزه قاهره قرار دارد. این تخت با استفاده از طلا و نقره تزیین شده است. پایههای این تخت به شکل سر و پنجههای شیر است. دستههای این تخت به شکل دوبال طراحی شدهاند.
در آرامگاه توتانکامون، یک صندلی با طراحی بسیار خلاقانه وجود دارد. طراحی این صندلی به گونهای است که پشتی این صندلی، قابلیت تبدیل به چهارپایه را دارد. نقوش برجسته، برروی این صندلی به شکل پلنگ است.
کاوش های تاریخی همچنین نشان میده نشانه هایی مبنی بر تولید نوعی مبل در مصر باستان وجود داشته که فراعنه روی آن تکیه می زدند و بسیار به مبل شزلونج امروزی است.
تولیدمبل در فرهنگ ایرانیان جایگاه ویژهای داشته است. درفرهنگ آن زمان ایران ،فردی که نشسته بود، برفردی که ایستاده بود ارجعیت داشت. معمولا حاکمان بر روی صندلی و مبل مینشستند که نشان از جایگاه والای آنان داشت.
در ایران، تهیه مبل هزینه بسیاربالا و گزافی داشت. به همین دلیل، مبل بیشتر در میان ثروتمندان ایرانی رواج داشت. همچنین به دلیل جایگاه والای میهمان در فرهنگ ایرانی، صاحب خانه ترجیح میداد که میهمانش بر روی مبل نشینند.
مبل پارسی دارای تزیینات بسیارچشمگیری بود. ثروتمندان اگر از مبل استفاده میکردند، تعداد مبلهایشان در اتاقها بسیارکم بود.
مردم عادی بیشتر از کوسنها برای نشستن بر روی زمین استفاده میکردند. درکل بیشتر مردم بر روی زمین مینشستند و استراحت میکردند. به دلیل استفاده کم از مبلمان در ایران، میزها نیز کاربرد کمی در آن زمان داشتند.
تولید مبل درمیان آشوریها شباهت بسیار زیادی با پارسیها داشت. مبلمان در این عصر، به مانند اسکلتی بود که بر روی آن مبل ساختهاند. پایههای این مبلمان به مانند مبلمان مصر باستان بود. در طراحی این مبلمان، از سرو سایراندام حیوانات الهام گرفته شد.
تختخوابها نیز در این دوره، مرتفع تر از دورههای پیش بود. درعصر آشوریها، تختخوابها را به شکل تختهای بلند و مجلل میساختند و از میهمانان بر روی آنان پذیرایی میکردند. مبلمانها در دوره آشوری بسیار سنگین ساخته میشدند. به همین دلیل کاربرد زیادی نداشتند و عملا غیراستفاده بودند. مردم با نشستن بر روی این مبلمانها احساس راحتی و آرامش نداشتند.
تولیدمبل در این دوره، با استفاده از برنز ریختهگری شده متداول بود. مبلها و صندلیها با استفاده از پارچههایی به رنگهای مختلف روکشدار میشدند. تخت پادشاهی نمرود از شاخصترین نمونههای مبل دراین دوران است.
پایههای این تخت به شکل صندلی هستند. نقوش حلقهای ومارپیچ در کنار پایههای این صندلی خودنمایی میکنند. در کنار این تخت یک زیرپایی قرار دارد که پادشاه با استفاده از آن از تخت پایین میآمد و یا برآن سوار میشد. از این تخت امروزه در موزه بریتانیا نگهداری میشود
با استفاده از شواهد موجود میتوان به راحتی تاریخچه مبلمان و تولید مبل در یونان را بررسی کرد. از جمله این اسناد میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
• سنگ فرشها
• ظروف سفالی
• نقاشیهای روی دیوار
مبلمانهای ساختهشده درعصر یونان باستان، از مبلمانهای مصری، الگو و الهام گرفتهاند. اگر بخواهیم سالهای اوج و شکوفایی مبلمان سازی را دریونان بررسی کنیم، باید به قرن پنجم قبل از میلاد رجوع کنیم.
اگراز موزههای این کشور بازدید کرده باشید، نمیتوانید آثار واسناد زیادی را در رابطه با مبلمان سازی در هزاران سال پیش پیدا کنید. تختها در یونان باستان اغلب دارای تاجی در قسمت بالای خود بودند. عکسها و چهرههای حیوانات، طرحی برای آراسته و مزیین کردن این تختها در آن دوران بود.
کلاین یکی از معروفترین تختهای یونان باستان است. کارشناسان تولید مبل در این دوران را با اسامی خاصشان شناسایی کردهاند. تاج تخت کلاین شبیه به صندلی است.
اسامی تختها و صندلیها در آن دوران منحصربهفرد بود. مثلا اسامی کلینتر و کلیسموس بر روی صندلیهای سبک گذاشته میشد. این صندلیها دارای پشتی بودند.
پایههای این صندلیها دارای انحنا بود و بانوان بیشتراز این نوع صندلیها استفاده میکردند. ترونوس و کاتدرا اسامی صندلیهای سنگین بود. صندلیهای سنگین بیشتر مخصوص آقایان طراحی شده بود. یونانیها در ساخت مبلمان و تخت بیشتر از مواد زیر استفاده میکردند:
• گردو
• آبنوس
• قطعات فلز
• چوب سرخدار
از چرم و پارچههای بافته شده به عنوان روکش بر روی نشیمن، این مبلها و صندلیها استفاده میشد.
طبق اسناد و مدارک و یافتههای باستان شناسان، پیدایش و تولید مبل و صندلی در روم باستان به دوران پیش از میلاد مسیح تعلق دارد. در نقاط و مناطق سردتر این امپراطوری عظیم، افراد ثروتمندتر زندگی میکردند.
خانههای آنان با استفاده از پنجره و موزاییک گرم نگهداشته میشد. مبلمانی که این افراد در خانههای خود استفاده میکردند بسیار آراسته و تزیین شده بود.
این مبلمانها با استفاده از پارچههای زیبای دوختهشده، دارای روکش شده بودند. مردمی که از لحاظ مالی ضعیفتر بودند، از یک نیمکت ساده در خانه برای نشستن استفاده میکردند. مبلمان سازی در این دوره از تاریخ، الهام گرفته از عقاید کلیسا و دین مسیحیت بود.
نظر خود را بنویسید